Na aanleiding van het blog over waarden zijn er een aantal verhalen, reacties en vragen gekomen over ACT.
ACT gebruiken wij als tool binnen de exposure therapie tijdens sessies tegen rijangst. En dit werkt ontzettend goed!
Alleen is het voor sommige mensen nog niet helemaal duidelijk wat ACT nu precies is en hoe het jou kan helpen met je rijangst om te gaan.
Wat is ACT?
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een 3e generatie gedragstherapie die verder gaat dan simpelweg symptomen bestrijden. Het draait om actie ondernemen (to act) om te leven volgens je eigen waarden en te handelen zoals de persoon die je werkelijk wilt zijn. Het doel van ACT is om je te helpen ontdekken wat echt belangrijk voor je is en hoe je je leven in kunt richten op basis van deze waarden. Hierdoor krijg je de motivatie om bewuste keuzes te maken die jouw leven verrijken.
Bij ACT gaat het niet alleen om gedragsverandering, maar ook om bewustzijn. Het is belangrijk om je acties bewust te kiezen en volledig aanwezig te zijn in het moment. Door jezelf open te stellen voor alle ervaringen, of ze nu prettig of pijnlijk zijn, leer je op een flexibele manier om te gaan met de uitdagingen van het leven. Op die manier helpt ACT je om meer psychologische flexibiliteit te ontwikkelen, wat je in staat stelt om beter om te gaan met moeilijke emoties en situaties.
Het leven omvat ook pijn
In het verleden werd gezondheid vaak gezien als de afwezigheid van ziekte of klachten. Tegenwoordig is deze definitie uitgebreid. Gezondheid draait om het vermogen om je aan te passen aan fysieke, emotionele en sociale uitdagingen. Het gaat niet zozeer om de aanwezigheid van ziekte of ongemak, maar om hoe je met deze obstakels omgaat. ACT sluit aan bij deze moderne kijk op gezondheid door te erkennen dat pijn een onvermijdelijk onderdeel van het leven is.
Iedereen ervaart momenten van frustratie, teleurstelling, angst of verdriet. Ons verstand kan ons ook pijn bezorgen door vervelende herinneringen of negatieve voorspellingen over de toekomst op te halen. In plaats van deze pijn te vermijden, helpt ACT je om er op een gezondere manier mee om te gaan. Het vermijden van negatieve gedachten en gevoelens wordt experiëntiële vermijding genoemd, en dit kan op de lange termijn schadelijk zijn voor je mentale welzijn. ACT leert je een andere manier om met onvermijdelijke pijn om te gaan, door je psychologische flexibiliteit te vergroten.
Psychologische flexibiliteit
Psychologische flexibiliteit is het vermogen om op een open en bewuste manier om te gaan met gedachten en gevoelens, en tegelijkertijd betekenisvolle keuzes te maken. Hoe beter je in staat bent om je ervaringen, inclusief pijnlijke emoties, te accepteren, hoe groter je kwaliteit van leven wordt. ACT helpt je ook om je leven in te richten op basis van je persoonlijke waarden, wat zorgt voor meer zingeving en voldoening.
De zes pijlers van ACT
ACT werkt met zes kernprincipes die je helpen om meer psychologische flexibiliteit te ontwikkelen:
- Acceptatie: Dit is het tegenovergestelde van experiëntiële vermijding. Bij ACT betekent acceptatie dat je stopt met vechten tegen je innerlijke ervaringen en deze toelaat, zonder ze direct te willen veranderen. Het gaat om het accepteren van wat je voelt, denkt en ervaart in het moment.
- Defusie: Dit principe leert je om afstand te nemen van je gedachten, zodat je ze kunt zien als wat ze werkelijk zijn: gedachten, en niet per se de waarheid. Dit helpt je om minder vast te zitten in negatieve denkpatronen.
- Het hier en nu: Contact maken met het huidige moment betekent dat je bewust bent van wat er op dit moment gebeurt. Dit principe lijkt sterk op mindfulness, waarbij je leert om je aandacht flexibel te richten op wat zich hier en nu afspeelt.
- Het zelf als context: Dit verwijst naar het deel van jezelf dat observeert wat je denkt en voelt, zonder je hiermee te identificeren. Het helpt je om een stap terug te doen en je ervaringen te bekijken zonder erin op te gaan.
- Waarden: Waarden zijn de dingen die voor jou echt belangrijk zijn in het leven. Ze vormen de basis voor je keuzes en gedrag. ACT helpt je om deze waarden te verkennen en bewust keuzes te maken die hierop gebaseerd zijn.
- Toegewijd handelen: Dit is het ondernemen van acties die in lijn zijn met je waarden. Door toegewijd te handelen, kun je een betekenisvol en waardevol leven leiden, zelfs wanneer je te maken hebt met ongemak of pijn.
Conclusie
ACT is een krachtige therapie die je leert om op een flexibele en bewuste manier om te gaan met de uitdagingen zoals rijangst van het leven. Door acceptatie, mindfulness en handelen naar je waarden, kun je een rijker en betekenisvoller leven leiden, ongeacht de obstakels die je tegenkomt. ACT helpt je niet alleen om beter om te gaan met pijn, maar ook om een leven te leiden dat in lijn is met wat echt belangrijk voor je is.