Observeren is cruciaal tijdens het autorijden; het is tenslotte lastig om met gesloten ogen te rijden! De informatie die je verzamelt met al je zintuigen, moeten worden verwerkt tot een alomvattend beeld in je brein, wat uiteindelijk leidt tot actie. Dit verwerkings- en handelingsproces vergt tijd.
Het vijf stappenproces
Waarnemen
Voorspellen
Evalueren
Beslissen
Handelen
Dit proces verloopt volledig automatisch.
Bij rijangst gaat het vaak mis in het waarnemingsstadium. Ironisch genoeg is het waarnemen vaak zeer nauwkeurig, figuurlijk zou je de profieldiepte van de auto voor je kunnen zien. Het struikelblok ligt vaak in het te lang focussen op één specifieke situatie.
Bijvoorbeeld:
Op de snelweg volg je de auto voor je zo nauwlettend dat de rest van de wereld lijkt te verdwijnen. De focus is zo intens dat je al geneigd bent te reageren voordat de remlichten oplichten. Dit noemen we ook wel hyperfocus.
Hier begint de eerste fout:
Een sterke, eenzijdige focus die bredere observatie bijna uitsluit. Ontspannen een breder gezichtsveld aannemen is al een grote stap voorwaarts.
Andere problemen zijn onder meer:
2. Kijken, en de informatie niet kunnen verwerken. Je ziet wel iets maar wat was dat nu?
3. Herhaaldelijk naar dezelfde plek kijken om steeds maar zekerder te worden.
4. Angst om in de binnenspiegel te kijken uit vrees voor remmend verkeer.
5. Te kort voor de auto kijken om alles scherp te zien, wat resulteert in het gevoel altijd net te laat te zijn.
Hoe weer effectief waarnemen?
Realiseer je dat je stuurt met je ogen; waar je kijkt, daar ga je naartoe.
Zorg voor ontspannen kijken met hulp indien nodig.
Let op het ‘vast’ kijken en te kort voor de auto kijken, en neem een ontspannen zit- en stuurhouding aan.
De manier van kijken, zoals tijdens rijlessen geleerd:
Binnenspiegel (ongeveer 1 sec) intensiteit 75%
Buitenspiegel (ongeveer 1 sec) intensiteit 20%
Schouder (ongeveer 1 sec) intensiteit 5%
Een rustig gebruik van spiegels en schouders helpt veel mensen. Door langzaam en beheerst te kijken, wordt het rijden zelf rustiger en ontspannen, wat een positief effect heeft op het aanpakken van rijangst.
Laat me weten welke van deze tips nuttig waren. Ik sta klaar om te helpen bij specifieke vragen.