Kijken tijdens het autorijden is het meest belangrijke wat je doet.
Al deze informatie die je binnenkrijgt via de ogen moet ook nog eens verwerkt worden in de hersenen tot een totaalbeeld en dat totaalbeeld gaat uiteindelijk over in een actie.
Dit Verwerkingsproces / Handelingsproces heeft tijd nodig.
5 stappen proces
Het 5 stappen proces ziet er als volgt uit:
- Waarnemen (hierin maak je de eerste waarneming van de situatie)
- Voorspellen (je maakt een voorspelling wat er gaat gebeuren)
- Evalueren (je controleert of je voorspelling klopt)
- Beslissen (je maakt de beslissing om te gaan handelen)
- Handelen (vervolgens voer je de handeling uit)
Dit proces kan op elk moment worden afgebroken en opnieuw worden gestart bij het waarnemen.
Bij het voorspellen komt vaak de onzekerheid om de hoek kijken want stel je nu eens voor dat je op de autosnelweg rijdt en je wilt een vrachtauto inhalen, wanneer kan je dan naar links? er komt een auto aan. Oke weer even terug naar het waarnemen. Kans dat je lang deze cyclus blijft herhalen.
Strategieën
Nu gaat het bij de strategieën vaak de mist in bij het waarnemen. En dat is nu juist ook zo vreemd want het waarnemen gebeurt uitermate goed en secuur (misschien iets te secuur?) je ziet bij wijze van spreke de profieldiepte van de banden van de auto voor je. Het probleem zit hem in het te lang kijken naar 1 bepaald punt. De zogenaamde hyperfocus
Bijvoorbeeld
Je rijdt achter een vrachtauto en het enige wat je aandacht vasthoudt is die vrachtauto voor je, daarmee laat je de omgeving die rust en nieuwe informatie brengt links laat liggen.
De focus is zo sterk dat je super alert bent op ALLES wat die vrachtauto voor je doet. Je hebt al gereageerd voordat de remlichten gingen branden.
De missers
Hiermee heb je meteen de eerste misser te pakken.
Een sterke eenzijdige focus die het breder kijken (bijna) niet toelaat
Als je het voor elkaar krijgt om ontspannen iets breder te gaan kijken heb je al een grote stap gemaakt!
Wel kijken, maar de informatie niet kunnen verwerken.
Het brein zit ¨vol” met andere informatie die nog verwerkt moet worden
Vaak naar dezelfde plaats kijken om zekerheid te krijgen,
meerdere malen over de schouder kijken is een goed voorbeeld. evalueren lukt nog niet.
Angstig zijn om in de binnenspiegel te kijken omdat het verkeer voor je misschien wel remt.
Een grotere volgafstand nemen zodat er meer tijd komt om in de binnenspiegel te kijken (hyperfocus)
Kort voor de auto kijken om alles super scherp te zien, waardoor je het idee hebt altijd net te laat te zijn.
Juist door het kort voor de auto kijken zorgt voor een verhoogde spanning, 5 auto’s voor je kijken geeft meer overzicht
Goed gaan waarnemen?
Als eerste is het belangrijk dat je weet dat je stuurt met je ogen, of te wel: waar je kijkt ga je naartoe. Dit betekent ook als je een hyperfocus hebt.
Ten tweede zorg je ervoor dat je ontspannen gaat kijken, dit vergt onderzoek waarbij een helper nodig is. Let dan zeker op het “vast” kijken en het erg kort kijken zodat men niks waarneemt.
Een ontspannen zithouding en stuurhouding aannemen kan al helpen om de spanning te verlagen.
Hoe was het ook alweer…
De manier van kijken (zoals geleerd tijdens de rijles)
- Binnenspiegel (ongeveer 1 sec) waarneming is 80%
- Buitenspiegel (ongeveer 1 sec) waarneming is 15%
- Schouder (ongeveer 1 sec) waarneming is 5%
Dit kan je zelf testen door 21 – 22 -23 – hardop te tellen waarbij je in de binnenspiegel, buitenspiegel en schouder kijkt, dan weet je dat je in een goed tempo kijkt.
Waar de meeste veel baat bij hebben is vooral het rustig en beheerst gebruik maken van de spiegels en schouders. Kijk je langzaam en rustig dan wordt het rijden zelf ook rustiger en niet zo gejaagd. Wat een opwaarts effect heeft in het aanpakken van je rijangst.
Laat me in het commentaarveld hieronder weten wat je ervaring was bij het testen van deze tips.
Graag help ik je verder bij specifieke vragen.