Vooruit kijken in de achteruitkijkspiegel, voor je en opzij (en waarom dat lastig is)
Tijdens de rijles heb je wel tientallen keren gehoord.
Kijken!!!
Kijken voor het remmen
Kijken voor en na een kruispunt
Kijken als je gaat invoegen
Kijken als je gaat inhalen
Kijken voor het gas geven
en op nog veeeel meer plaatsen.
Met een beetje geluk weet je ook waarom je moet kijken en heb je geen trucje geleerd.
Liever heb ik het over waarnemen, dat is waar je daadwerkelijk (de hoofdtaak) mee bezig bent.
Verschil tussen waarnemen en kijken
Waarnemen gebeurt in het directe gezichtsveld.
Kijken in het indirecte gezichtsveld.
Het directe gezichtsveld is het gedeelte wat je scherp ziet recht voor je.
Probeer maar eens strak voor je te kijken en merk op WAT je scherp ziet en wat niet.
Het onscherpe gedeelte is het indirecte gezichtsveld, je zal de vorm herkennen en misschien een beetje kleur.
Het laatste gedeelte is wat je denkt dat je ziet je kan zelfs achter je kijken door een mentaal beeld te maken, top-down denken
Hierover straks meer.
Leuk weetje: Vrouwen hebben een breder gezichtsveld dan mannen (verklaart ook waarom mannen hun hoofd draaien als ze bijvoorbeeld naar iets moois kijken) 😉
Kijken in Relatie tot verhoogde spanning / rijangst
Een verhoogde spanning met name op de autosnelweg komt juist door het waarnemen (hoofdbezigheid).
Dit waarnemen gebeurt met name vooruit, dit is dermate sterk dat achteruit kijken of opzij (nevenbezigheid) lastig is.
Je durft als het ware je blik niet los te laten. (In sommige gevallen is het overmatig kijken in de binnenspiegel ook een verkeerde vorm van ontspanning zoeken)
Door al die (veelal) jaren “verkeerd” gekeken te hebben kan je autosnelwegangst / overmatige spanning ontwikkeld hebben. In de praktijk resulteert dit vaak in:
- Dicht achter een groot voertuig rijden (zodat je minder impulsen / spanning ervaart)
- Langzamer rijden zodat alles extreem goed verwerkt kan worden
- Inhalen met name vrachtauto’s achterwege laten
- Te vlot doorrijden om van de angst af te komen (wegrijden van de angst)
Wat er opnieuw geleerd mag worden is kijken, het opnieuw prikkels opmerken in de binnenspiegel en daar eventueel op reageren.
Onbekende/nieuwe dingen herkennen heeft tijd nodig om te verwerken en zal in eerste instantie spanning oproepen. Je bent tenslotte gewend om supergoed voor je te kijken (hyperfocus)
De tweede stap in het proces is het opmerken van prikkels. Dit word dan waarnemen.
De spanning zal gaan verminderen naarmate meer geoefend gaat worden.
De derde stap in dit proces is het top-down denken, dat wil zeggen dat wat wordt waargenomen wordt vooral
bepaald door wat je verwacht.
Deze verwachting speelt een grote rol in het zelf blijven oefenen.
Waarnemingsproces
Het proces wat zich afspeelt tijdens het rijden.
Autorijden is voor 90% gebaseerd op visuele informatie (Hills 1980)
Het proces zelf onderscheiden we in 5 fases.
- Waarnemen
- Voorspellen
- Evalueren
- Beslissen
- Handelen
De problemen doen zich meestal voor op het niveau van voorspellen en evalueren.
Heb jij ook last om op de autosnelweg te rijden en heb je het idee dat anderen er je niet tussen laten.
Of dat ze juist erg hard rijden en ongeduldig zijn? Probeer dan eens de bovenstaande stappen uit als je op de autosnelweg bent.
Laat het me weten in het reactieveld hieronder.